Begeleid individueel studeren

Als Belg ver van huis volg ik het nieuws uit het thuisland op de voet, dankzij het internet is dat niet zo moeilijk, online kranten zijn vlot leesbaar en lange teksten die me interesseren print ik uit om op een rustig plekje later na te lezen. Zelfs nieuwsuitzendingen worden door de televisiezenders online gezet, dus die moeten we ook nauwelijks missen, zelf kijk ik daar zelden naar, een snel ingeladen webpagina boeit me meer.

Zo weet ik ook dat het onderwijs in Vlaanderen dezer dagen een veel besproken onderwerp is, uitgelokt door De Standaard en zijn publicatie. Misschien is daar het vuur ook het heetst en valt het al bij al nog mee, toch vind ik het goed dat er weer enige oproer is, Vlamingen hebben nogal de neiging te gaan vastroesten (mezelf incluis) en "verandering van spijs doet eten", kopte de krant vandaag weer met een nieuw artikel en gelijk hebben ze.

Volgens het scholenrapport zou er in Vlaanderen nog veel te traditioneel les gegeven worden, ook al scoorden ze zeer goed met een prima onderwijsniveau, de manier waarop overtreft alle nostalgie, de meeste onderwijzers staan nog steeds voor hun bord les te geven, volgen netjes de handboeken, de leerlingen luisteren, maken huiswerk, studeren toetsen om daar de volgende les mee te beginnen op een blaadje papier. Net als vroeger. Er zou meer in projecten moeten gewerkt worden, van de kinderen uit, zelf ontdekken en naar een doel toewerken, de leerkracht zou niet enkel de docent maar ook de begeleider moeten zijn. Prima, maar wetende dat leerkrachten in Vlaanderen overstelpt worden met werk als administratie, toezicht en oudercontacten, denk ik dat daar de oorsprong ligt van alle stroefheid.

Als ik mag vergelijken met het onderwijs bij mijn kinderen op school?

Je raadde het al, rond projecten werken is troef, individueel gericht ook. De kinderen werken op hun eigen tempo, de snellen krijgen moeilijkere en langere opdrachten, de tragere kinderen krijgen extra begeleiding en indien nodig makkelijker taakjes. Altijd is er een vrijwilliger in de klas aanwezig, een ouder om klusjes te doen of om met een leesgroepje ergens rustig extra te oefenen, of oudere leerlingen uit de hogere jaren die daarvoor speciaal uitgezonden wordt, helpen als leerling- of leerkrachtbegeleider is een deel van het onderwijsdoel.

Er wordt veel meer van de kinderen en van de ouders gevraagd, omdat ze de kennis zelf moeten zoeken. Om een voorbeeldje te geven, recentelijk hadden ze in de zevende graad (1ste middelbaar) de taak de economie van Afrika in kaart te brengen, de manier waarop mochten ze zelf bedenken en het mocht in groepswerk. Zo maakte Catherine met een aantal vriendinnen een hele televisiereportage over dat land, met interviews in de studio en op locatie, met uitgetekende landkaarten en met gesproken uitleg. Ze hadden er heel veel opzoekingswerk voor gedaan op het internet, voor het knutselwerk trokken ze een uurtje vroeger naar school, of deden ze tijdens de speeltijd en de lunchpauzes. De videoopnames maakten ze deels bij ons thuis (de studio) en op school (op locatie in Afrika). Papa heeft de opnames samen met de meisjes aan elkaar gemonteerd en ze hielden er een half uur durend fimpje aan over.

Zo werken ze van het ene projectje naar het andere, telkens krijgen ze de kans om het kreatief uit te werken, in groep trekken ze elkaar mee, tijd voor ruzies en plagerijen is er niet want er moet gewerkt worden en eenieder doet waar hij goed in is. Het meeste gebeurd op school, maar eens thuis staan de telefoons niet stil en draait het internet volle toeren want er moet overlegd worden, wie doet wat, stuur me dit eens rap door, maak jij de vragen op de powerpointpresentatie, ik zal de illustraties zoeken, komen we bij jou thuis samen, mogen we, we zullen we ..., enz ...

Lessen instuderen moeten ze zelden doen, af en toe krijgen ze een toets maar die berust steeds op hun parate kennis, zelfs bij de eindexamens wordt er uitdrukkelijk gevraagd niet te gaan studeren. In het begin klonk me dat gek in de oren, ik maakte me zorgen over de manier waarop, maar ondertussen weet ik dat het goed is, hoe kan je beter toetsen wat je leerlingen geleerd hebben door ze vragen te stellen over de leerstof die nergens letterlijk te vinden is, maar die een gevolg is van al het geleerde van de voorbije maanden? Zit zo het echte leven ook niet in elkaar? Kunnen we nog alles van buiten gaan leren terwijl alle informatie weten vinden, kunnen gebruiken en verwerken ondertussen belangrijker is geworden?

Nog een verschil. Het Vlaamse onderwijs is in niveaus onderverdeeld, beroeps, technisch, enz...

Wij hebben een High School en daarmee is de kous af, iedereen gaat naar dezelfde school, begaafd of minder. Een school met alle jeugd uit de omgeving. Voor iedere leerling wordt er een eigen studieplan opgesteld, met de hulp van een "counseler" of raadgever. Iedere leerling krijgt een persoonlijk uurrooster met de te volgen vakken waarvan sommige verplicht en andere vrij te kiezen zijn, de behaalde punten van het vorige jaar op dat vak bepalen het niveau, zo kan je voor het ene vak in een hoger niveau zitten dan voor een ander, logisch eigenlijk.

Het is dus net als in de film, de leerling haalt zijn boek uit de locker in de muur, gaat naar de klas en voor de volgende gaat iedereen eerst weer langs zijn locker, wisselt het boek en gaat naar zijn volgende klas. Geen groepsgebeuren, maar een individueel wisselen. Een bijkomend voordeel is dat ze een massa aan vrienden en vriendinnen hebben.

Er zijn nog een heleboel meer verschillen, beter of niet? Mijn kinderen ligt het uitstekend, wat in Belgie niet goed bleek te werken haalt het Amerikaanse systheem nu alle goeie dingen uit hen, ze presteren goed, ze zijn gedreven, hun interesses staan op scherp en wat belangrijker is, ze gaan graag naar school en zijn er zeer gelukkig.